پولیپ دندان چیست؟ علت، علائم و روشهای درمان آن
پولیپ دندان یکی از مشکلات نسبتاً نادری است که اغلب افراد از وجود آن بیاطلاع هستند. این عارضه معمولاً در اثر عفونتهای مزمن پالپ دندان ایجاد میشود و در صورت بیتوجهی، میتواند باعث بروز مشکلات جدیتری شود. در این مقاله بهصورت تخصصی و جامع بررسی میکنیم که پولیپ دندان چیست، چه علائمی دارد، چگونه تشخیص داده میشود و بهترین روشهای درمان آن کداماند.
پولیپ دندان چیست؟
پولیپ دندان (Dental Polyp) که در زبان پزشکی با نام پالپیت هایپرپلاستیک نیز شناخته میشود، به رشد غیرطبیعی بافت نرم داخل کانال ریشه (پالپ دندان) گفته میشود. این رشد اغلب در اثر التهاب مزمن و طولانیمدت پالپ دندان ایجاد شده و معمولاً بهصورت تودهای صورتیرنگ از داخل دندان بیرون میزند.
پولیپ دندان بیشتر در دندانهای آسیای بزرگ دائمی دیده میشود، بهویژه در کودکانی که پوسیدگیهای عمیق و درماننشده دارند. این توده بافتی معمولاً درد ندارد اما در صورت آسیب یا عفونت میتواند باعث ناراحتی شود.
علت ایجاد پولیپ دندان
پولیپ دندان بهطور معمول به دنبال عفونتهای مزمن پالپ دندان (عصب دندان) ایجاد میشود. در شرایطی که پالپ دندان دچار آسیب شدید یا التهاب مزمن شود و راهی برای تخلیه فشار وجود داشته باشد (مثلاً پوسیدگی باز باشد)، بدن بهجای نکروز یا مرگ پالپ، واکنش ترمیمی نشان میدهد. این واکنش باعث رشد بیش از حد بافت پالپ میشود.
مهمترین عوامل زمینهساز پولیپ دندان عبارتاند از:
-
پوسیدگی شدید و عمیق دندان
-
عفونت مزمن پالپ دندان
-
باز بودن حفره دندان و امکان تخلیه فشار
-
سیستم ایمنی فعال و سالم (بخصوص در کودکان و نوجوانان)
-
عدم مراجعه به موقع به دندانپزشک برای درمان پوسیدگیها
علائم پولیپ دندان
یکی از ویژگیهای جالب پولیپ دندان این است که در اغلب موارد بدون درد است، مگر آنکه به آن آسیب وارد شود یا عفونت شدیدتری رخ دهد. علائم شایع آن شامل موارد زیر است:
-
وجود تودهای نرم، گوشتی و صورتیرنگ که از داخل دندان بیرون زده است
-
احساس مزاحمت هنگام جویدن غذا
-
احتمال خونریزی خفیف هنگام مسواک زدن یا تماس با غذا
-
بوی بد دهان در صورت وجود عفونت
-
عدم درد در اغلب موارد، مگر در صورت فشردگی یا تحریک پولیپ
آشنایی با : بهترین جراح دندانپزشک تهران
تشخیص پولیپ دندان
برای تشخیص دقیق پولیپ دندان، دندانپزشک ابتدا معاینه بالینی انجام میدهد و شکل توده را بررسی میکند. گاهی اوقات ممکن است پولیپ با تومور یا سایر ضایعات دهانی اشتباه گرفته شود، اما پولیپ معمولاً ویژگیهایی دارد که آن را متمایز میکند.
ابزارهای تشخیصی شامل:
-
معاینه چشمی دندان آسیبدیده
-
رادیوگرافی (عکس رادیولوژی) جهت بررسی عمق پوسیدگی و وضعیت ریشه
-
آزمایشات تشخیصی پالپ برای تعیین زنده بودن بافت داخلی دندان
آیا پولیپ دندان خطرناک است؟
بهطور کلی، پولیپ دندان یک عارضه خوشخیم است و به خودی خود سرطانی یا کشنده نیست. با این حال، اگر درمان نشود، ممکن است باعث تخریب بیشتر دندان، عفونت ریشه، آبسه و حتی تأثیر بر دندانهای مجاور شود.
در کودکان، پولیپ میتواند مانع از رشد صحیح دندانهای دائمی یا باعث بدشکلی در لثهها شود. بنابراین درمان آن ضروری است.
روشهای درمان پولیپ دندان
درمان پولیپ دندان به شرایط بافت پالپ، شدت عفونت، سن بیمار و محل دندان بستگی دارد. در بیشتر موارد، یکی از دو روش زیر برای درمان استفاده میشود:
۱. درمان ریشه (روت کانال یا عصبکشی)
اگر ریشه دندان سالم باشد و امکان حفظ دندان وجود داشته باشد، دندانپزشک ابتدا پولیپ را برمیدارد و سپس عصبکشی انجام میدهد. این روش به حفظ دندان کمک میکند.
۲. کشیدن دندان
در صورتی که پوسیدگی بسیار گسترده باشد یا ریشه دندان آسیب دیده باشد، ممکن است کشیدن دندان تنها راه درمان باشد. این موضوع بیشتر در دندانهای شیری یا دندانهایی که قابل ترمیم نیستند، دیده میشود.
مراقبتهای پس از درمان پولیپ دندان
پس از درمان، رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت زیادی دارد تا از بروز مجدد عفونت جلوگیری شود. دندانپزشک ممکن است مصرف آنتیبیوتیک، دهانشویههای آنتیسپتیک یا مسکن را توصیه کند.
نکات مهم مراقبتی:
-
مسواک زدن منظم و صحیح
-
استفاده از نخ دندان روزانه
-
پرهیز از مصرف غذاهای شیرین و چسبنده
-
مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ دورهای
بیشتر بخوانید : ایمپلنت دندان الهیه تهران
تفاوت پولیپ دندان با آبسه دندان
گاهی اوقات بیماران پولیپ را با آبسه اشتباه میگیرند، اما این دو عارضه کاملاً متفاوت هستند:
ویژگیها | پولیپ دندان | آبسه دندان |
---|---|---|
نوع ضایعه | رشد غیرطبیعی بافت پالپ | تجمع چرک ناشی از عفونت |
ظاهر | توده نرم و صورتیرنگ | تورم چرکی، اغلب با درد و قرمزی |
درد | معمولاً بدون درد | معمولاً بسیار دردناک |
درمان | عصبکشی یا کشیدن دندان | تخلیه چرک + درمان ریشه یا کشیدن دندان |
آیا میتوان از پولیپ دندان پیشگیری کرد؟
بله. رعایت بهداشت دهان و دندان مهمترین اقدام در پیشگیری از ایجاد پولیپ دندان است. با توجه به اینکه پولیپ معمولاً به دنبال پوسیدگیهای درماننشده ایجاد میشود، مراقبت از دندانها و مراجعه منظم به دندانپزشک، خطر بروز این عارضه را به حداقل میرساند.
توصیههای پیشگیرانه:
-
هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید.
-
از فلورایدتراپی برای کودکان استفاده کنید.
-
رژیم غذایی متعادل و کم قند داشته باشید.
-
آموزش به کودکان برای مسواک زدن صحیح از سنین پایین
پولیپ دندان در کودکان
پولیپ دندان در کودکان بیشتر از بزرگسالان دیده میشود، زیرا کودکان دارای سیستم ایمنی قویتری هستند و واکنشهای بافتی آنها فعالتر است. همچنین پوسیدگیهای عمیق در دندانهای شیری بیشتر نادیده گرفته میشوند.
اگر کودک شما دچار تودهای در دندان پوسیده شده است، باید هر چه سریعتر به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید تا از گسترش آسیب جلوگیری شود.
پولیپ دندان یک واکنش طبیعی بدن در برابر عفونتهای مزمن پالپ دندان است که بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود. این عارضه در صورت تشخیص و درمان بهموقع بهراحتی قابل کنترل است. عدم رسیدگی به آن میتواند منجر به عوارض جدیتری مانند آبسه، عفونت ریشه و از دست رفتن دندان شود.
اگر در دندان خود یا فرزندتان تودهای صورتیرنگ مشاهده میکنید، هرگز آن را نادیده نگیرید و سریعاً برای بررسی به دندانپزشک مراجعه کنید.
آشنایی با دکترالهه بداقی
برای ویزیت و مشاوره با متخصصین کلیک کنید
ما را در اینستاگرام همراهی کنید